Gjergj Fishta, 1939.
AL Voices | Robert Elsie
1937 | Gjergj FISHTA
Zëri i Atit Gjergj Fishta, duke lexuar nga kyrevepra e tij, eposi kombëtar “Lahuta e Malcís.”
MP3 | 1937 Fishta Canto 05. 391-465
MP3 | 1937 Fishta Canto 13. 001-077
1937 | Gjergj Fishta:
Lahuta e Malcís
Kanga 5. 391-465
Por, s' din Shkjau me mbajtë miqsí!
Aman, Zot, kur duel Serdari,
Se ç' kje ndezë Vranina zhari!
Aman, Zot, kur mrrîni Pera,
395
Se shum krisi atbotë potera!
Por kur rán Shkjét e Vraninës
Shum u krisi plumja shpinës!
Porsi shé, qi m' nji natë gjâmet
Rritet turr e del prej âmet
400
Tuj ushtue - e tue shkumue,
Shkaperderdhet nper zallina,
Ashtû u derdh Shkjau te Vranina,
N' valë Shqyptarët krejt tue i pershî.
S' lufton ndryshe e rrebtë kulshetra
405
E me dhâmbë edhè me kthetra,
Zjarm e surfull tue flakrue,
Kur drangojt t' a kenë rrethue;
Si i qindron sod Shkjaut Shqyptari
Per dhé t' amel, qi i la i Pari:
410
Kâmbë per kâmbë, tuj qitë pá dá,
Tue korrë krena neper Shkjá.
U janë ndezun flakë breshânat,
U kullojn gjak n' dorë tagânat,
E u kullon gjak edhè zêmra,
415
Veç se vendit s' u lot thêmra.
Por ç' dobí: dielli tue lé
- Isht' tue lé m' at ditë per Shkjé! -
I rán ndore Shkjaut t' terbuem
Tridhjetë t' vrám e dhetë t' shituem!...
420
O ata t' lumt, qi dhane jeten,
O ata t' lumt, qi shkrîne veten,
Qi per Mbret e vend të t' Parve,
Qi per erz e nderë t' Shqyptarve
Derdhen gjakun tuj luftue,
425
Porsi t' Parët u pa'n punue!
Letë u kjoftë mbí vorr ledina,
Butë u kjoshin moti e stina,
Aklli, bora e serotina:
E dér t' kndoje n' mal ndo 'i Zânë,
430
E dér t' ketë n' dét ujë e rânë,
Dér sá t' shndrisin diell e hânë,
Ata kurr mos u harrojshin,
N' kângë e n' valle por u kndojshin.
E njaj gjak, qi kan dikue,
435
Bân, o Zot, qi t' jesë tue vlue
Per m' i a xé zêmren Shqyptarit,
Per kah vendi e gjûha e t' Parit!
Po, váll! Osja kû do t' jetë?
Oso Kuka a mos ká mbetë?
440
N' Xhebehane ká zatetë!
Ká zatetë n' at kullë t' barotit,
Kû ká bâ êmrin e Zotit,
Se per t' gjallë nuk ká m' e lshue,
Shokët e vet per pá i pague
445
Tridhetë t' vrám e dhetë t' shitue.
Kur pau Shkjau se pushka mêni
Si kah vau, si kah Liqêni,
E se mbetë s' kisht' Oso Kuka
Me tjerë t' vrám, perjashtë ke suka,
450
M' Xhebehane u turr m' at hera,
Si, kur t' lshojë kah Prendvera,
Vrullet bleta çark njaj zgjonit,
Tue zukatë si rryma e prronit.
N' brohorí tue i lutë jetë Knjazit
455
Njiqind vetë kcyen m' kulm t' pullazit,
Mâ t' permendunt kah trimnija,
Njaq u njiten mbi frangija,
Tue thye muret n' gjak t' perlyeme:
- Por ká gioben shpija e thyeme! -
460
Krisi Osja atbotë si ulâni,
Mje m' Cetinë i vojti zâni:
"Ah kadalë, Nikollë, t' vraftë Zoti!
Pse ktû i thonë Oso baroti:
Se s' ké pá Shqyptár me sy,
465
Se djegë vehten edhè tý!"
1937 | Gjergj Fishta:
Lahuta e Malcís
Kanga 13. 1-77
Prendoi dielli, n' qiell duel hâna,
N' Veleçik po pingron Zâna:
Ehu! ju malet e Shqypnís,
N' t' cillat strukë shqypja e lirís
05
N' t' bardhat kohë qi kan prendue
S' lête anmik, jo, me i u afrue!
E di shpat e di edhe prrue,
E di landë e di edhe gúr,
Shqyptarís kryq e terthuer,
10
Se sa gjak atbotë i anmikut
Vojti rrkajë prej t' bardhë çelikut,
Qi flakote n' dorë t' Shqyptarit
Porsi rrfeja majes s' Sharit.
A kisht' mujtë kurr n' at kohë t' lume,
15
(Me lot gjakut sod t' lotueme!)
Veç nji troe t' tokës shqyptare
M' e rmue dora grabitçare?
Ah! jo kurr; t' ish' çue mbarë bota...
Pse ndo 'i Lekë, a 'i Gjergj Kastriota
20
Do t' kisht' dalë, at dorë rrembyese
M' e cungue me armë ngadhnyese,
T' cillat n' shekull do t' permenden
Hânë e hyj sa qiellve t' enden.
Por kan ndrrue sot moti e stina
25
Per dhé t' ngrît, kû rreh Martina!
Gjinde e mbajtun me lot t' shumit
Qi n' djersë njomë bûcat e umit,
Ja qi n' kullmë rreshket kumuese,
Ja nper dét bjen valës shkumuese,
30
Per me mbajtë nji grue te shpija
S' cilles bukë i lypi fmija,
Edhe i lên ndoshta me kjá,
Perse e mjera bukë nuk ká:
Gjinde, s' cilles Zot i âsht ari,
35
T' zezen tokë qi i ngratë Shqyptari
Shtrêjt me gjak e pat fitue,
Pa ndo 'i dhimë, kjoshin mallkue!
Sod m' e dá duen copa copa:
E perse? Pse don Europa...
40
Uh! Europë, ti kurva e motit,
Qi i rae mohit besës e Zotit,
Po a ky â shêji i gjytetnís:
Me dá token e Shqypnís
Per me mbajtë klysht e Rusís?
45
Po ti a kshtû sod na i perligje
Njata burra qi m' kto brigje
Per tý vehten bâne flije
Kur ti heshtshe prej ligshtije?
Ti qi i a kalle flaken diellit
50
E i shestove rrathët e qiellit
Ti, prej eshtnash t' t' ngratë Shqyptarve,
Qi bânë deken per dhé t' t' parve,
Bân sod t' bîjn fatosa t' rí,
T' cillt nji troe t' ksajë Shqypní
55
Mos t' a lâjn Shkjaut n' dorë me i rá
Krejt në gjak nji herë pa e lá!
Lum, oj Zâna e Veleçikut,
Qi m' i a lshon ti namët anmikut,
Qi m' i uron djelmt e Malcís,
60
Qi m' i a kján hallin Shqypnís;
Ksaj Shqypní, e cilla motit,
N' zâ kah pushka e besa e Zotit,
Pat kênë çmue prej fisesh t' tâna
Kah bjen dielli e kah mârr hâna!
65
Por, sado qi poshtë ká rá
Sod me sod, e rrin tue kjá
N' pluhen t' tokës, prej njerzve shá,
Prap, oj Zânë, shkndija e burrnís
Nuk â shkimë n' male t' Shqypnís,
70
Qi, manà, edhè n' kto kohë t' reja
Ka 'i herë ndezet flakë si rrfeja.
S' kan mbetë shkret, jo, armët besnike,
Perse Arbnorja grue fisnike,
Bân se bân fatosa t' rí,
75
T' cillt trimnisht per ket Shqypní
E per besë e t' bardhen Fé
E bâjn deken si me lé.
TOP